Fotoğrafta Ajans Farkı Epa Ajans
Tolga BOZOĞLU
Türkiye Sef Fotoğrafçısı ve Temsilcisi
[email protected]
Yaklaşık 20 yıllık bir fotoğrafçılık serüveni. Bu kariyerin ilk 11 yılı, Yeni Yüzyıl başta olmak üzere, Radikal, Milliyet ve Sabah gazetesinde, son 9 yılı ise uluslararası haber fotoğrafı ajansı EPA European Pressphoto Agency’de geçmiş. Haberin en sıcak olduğu merkezlerden, en önemli uluslararası spor organizasyonlarına kadar bir çok alanda görev yapan EPA ajansın Türkiye şef fotoğrafçısı Tolga Bozoğlu ile uluslararası bir haber ajansı için çalışmanın farkını konuştuk. Onu, Dünya Kupası’nı izlediği Brezilya’nın Sao Paulo şehrinde yakaladık:
EPA gibi uluslararası bir ajansta çalışmanın en olumlu yönü, benim açımdan, bütün dünyaya ulaşma imkanınızın olması. Mesela şu anda herkesin gözü dünya kupasında ve çektiğiniz her fotoğraf milyonlarca insana ulaşıyor. Bu oldukça güçlü bir iletişim fırsatı. Eğer kendinizi ispat etmek için bir yer arıyorsanız tam olarak yer burası. İşte uluslararası ajansın en büyük özelliği; son derece büyük bir kitleye ulaşma imkanı. Aynı zamanda, bugün çektiğiniz bir fotoğrafın ertesi gün birçok yabancı yayın organında yayınlanması sizin için oldukça iyi bir vitrin. Bu vitrin fırsatını en iyi şekilde değerlendirmek yine size bağlıdır. En önemli konu ajansın genel kalite anlayışını güncel haber veya spor haberlerinde uygulamaya çalışmak. Bu basit bir protestoyu bile estetik bakış açısıyla çekmeye çalışmak demek ki bu oldukça zorlayıcı bir olay. Bunu her alanda yapmaya çalışmak bazen olağanüstü bir baskı yaratabiliyor. Çünkü tam olarak yapmaya çalıştığınız şey, büyük bir protestoyu dört fotoğrafçı ile izleyen bir gazeteye, diğer rakip ajansları da bertaraf edip kendi fotoğrafınızı pazarlamaya çalışmak.
EPA fotoğrafçıları ilkesel olarak, izlediği her türlü olayı uluslararası gazetecilik değerleri çerçevesinde değerlendirerek çalışır. Kamuyu ilgilendiren her türlü gelişme, şartların gerektirdiği ölçülerde takip edilir. Hiçbir EPA çalışanı herhangi bir konuda kurgulama yapamaz. Bütün olaylar objektif bir pencereden verilir. Hiçbir fotoğrafın içeriğine karışılmadığı gibi teknik olarak da kesinlikle müdahale edilmez. Her türlü gelişme soğukkanlı bir şekilde ve etik kurallar çerçevesinde takip edilir.
EPA, Avrupa’daki haber ajanslarının ortaklaşa kurdukları kendine ait özerk bir yapısı olan uluslararası haber fotoğrafı ajansı. Almanya’da DPA, İspanya ve Güney Amerika’da EFE, İtalya’da ANSA gibi ajansların kurduğu bu ortak yapı sayesinde dünya çapında örgütlenmiş bir yapı. EPA’nın kendi örgütlediği ve direk olarak kendisine bağlı olarak değişik ülkelerde çalışan fotoğrafçıları mevcut. Buna ek olarak, her ortak ajansın kendi bölgelerindeki lokal fotoğrafçılar sayesinde dünya çapında üretim yapılabilmekte. Genel haberler ve politika, spor, ekonomi, kültür sanat ve eğlence ekseninde fotoğraf üreten EPA, abonelerine gerçek zamanlı olarak dünyanın her bölgesinden, hızlı bir şekilde, yüksek kalitede fotoğrafa ulaşma imkanı sağlamakta.
Ortak ajansların kendi bölgelerine ek olarak EPA’nın Kuzey Amerika, Tayland, Çin, Japonya, Ortadoğu’da Mısır ve Türkiye gibi pek çok önemli ülkelerde kendi irtibat büroları bulunmakta. Bu bürolar kendi bölgelerindeki güncel gelişmeleri ve spor olaylarını izlemekle yükümlüler. Her büro, şirketin merkezi olan Frankfurt ile her gün temas halinde olup günlük ve haftalık olarak gündem alışveriş yapılmakta. Her EPA fotoğrafçısı kendi bölgesi ile ilgili üretimlerini direkt olarak merkezlere gönderir. Saat farklarından dolayı bu merkezler Amerika, Almanya ve Tayland olarak değişiklik gösterir. Bu ülkelerdeki editörler dünyanın her bölgesinden gelen fotoğrafları kendi vardiyaları içerisinde ana sunucuya taşırlar.
Anlık gelişen büyük olaylarda ilk etapta o ülkenin sorumlusu ilk reaksiyonu gösterip, o günkü fotoğraf temini için gerekli çalışmaları yapar. Ardından olayın büyüklüğüne göre merkezle yapılan istişareler neticesinde olay bölgesine (eğer merkezden uzaksa) yine o ülkenin kadrolu fotoğrafçısı gönderilir. Büyük kapsamlı ve uzun süreli işlerde ise yine bölge sorumlusunun talebi ile ek fotoğrafçılar uygun bölgelerden aktarılır ve vardiya sistemi ile çalışılır. Tüm diğer ajanslar gibi EPA ajansının da ülkenin durumuna göre belli sayıda kadrolu fotoğrafçısı vardır. Bunun yanında ihtiyaç olduğu taktirde serbest çalışan fotoğrafçılarla da çalışılabiliyor.
EPA bu fotoğrafçılar tarafından çekilen fotoğrafları, EPA’nın kendine ait web sitesi olan epa.eu aracılığı ile, uluslararası profesyonel ve amatör her türlü kullanıcının hizmetine sunmakta. Her gün ortalama 1300 yeni fotoğraf servis eden EPA’nın asıl müşteriye ulaşma yöntemi abonelik sistemi sayesinde oluyor. Dünyanın tanınmış bütün büyük medya grupları başta olmak üzere binlerce gazete, dergi ve internet sitesi bu abonelik sistemi sayesinde ofislerindeki bilgisayarlarından eş zamanlı olarak EPA’yı takip edip istedikleri fotoğrafa çok hızlı bir şekilde ulaşıyorlar.
EPA bütün bu abonelikler ve günlük olarak internetten kullanılan fotoğraflar sayesinde ekonomik olarak ayakta kalıyor. Kaliteli ve hızlı üretim aynı seviyede devam ettikçe, buna ek olarak müşteriye dünyanın her bölgesinden fotoğraf paketleri sundukça, abone sayısı belli bir oranda yükselmeye devam ediyor.
Bütün dünyada basılı olan gazetelere olan talep düşüş gösterse de dijital devrim sayesinde fotoğrafçılık başka bir kulvardan kendisine yer bulmaya devam edecek gibi görünüyor. Internet haberciliği yeni dönemin en önemli olgularından birisi. Bu bağlamda bu mecralarda kullanılan fotoğrafın kalitesi yanında, okuyucuya ulaşma hızı da yeni dönem gazeteciliğinin en önemli temel taşını oluşturuyor. Uluslararası haber ajansları dijital devrimin yarattığı bu hızın oldukça farkında ve bu yeni dünyada hayatta kalabilmek için yatırımlarını bu anlamda çeşitlendirmeye devam ediyorlar. Mesleğe yeni başlayan fotoğrafçı arkadaşlara önerim, kendilerini bu tarz bir çalışma şekline göre donanımlı hale getirmeleri.