Bir şekilde fotoğrafla ilgilenmeye başlayan ya da bir fotoğraf makinesi edinen insanlar tarafından, fotoğrafın temeli yıllardır farklı kurumlarda seminerlere katılarak öğreniliyor. Bu noktada Türkiye’nin çeşitli şehir ve ilçelerinde kurulu bulunan fotoğraf derneklerine de önemli görevler düşüyor. Fotoğrafta bir sonraki adımlara geçmeden önce fotoğraftaki temel kavramları öğrenmek önemli ve doğaldır ki bu öğrenmenin en iyi mekanları fotoğraf dernekleri. Tabi son yıllarda fotoğraf çekenlerin ve çekilenlerin hakları da önem kazanıyor, bu hakların da bir şekilde fotoğraf dernekleri tarafından temel fotoğraf seminerlerine ilave edilmesi gerekiyor. Daha net bir şekilde vurgulamak gerekirse, fotoğraf derneklerinde temel fotoğraf üzerine seminerler verirken fotoğraf etiği ve kültürü’nün de fotoğrafa yeni başlayan insanlara anlatılması mutlaka gerekiyor. İFSAK’ta uzun yıllardır süregelen bir çalışma ise, temel fotoğrafı öğrenmeye gelen kişileri seminerler sonrasında danışmanlar eşliğinde uzun soluklu proje çalışmalarına yönlendirmek. Bu sayede fotoğrafın temel özellikleri ile ilk kez tanışan kişiler, hem bir proje bazında çalışmalar yaparak ve çalışmalarına yönelik sergilerini açarak fotoğrafa farklı bakışlar getirme şansını yakalamaktalar, hem de fotoğraf derneği ile daha fazla kaynaşarak üye olma yolunda adımlar atmaktalar. Ayrıca sanal ortam bazında da fotoğraf ile ilgili bir dünya olduğunu daha fazla kavramaları sağlanmaktadır.
Fotoğraf derneklerinin aslında ana sorumluluğu, temel fotoğraf kurallarını öğretmesinin yanı sıra ileri düzey fotoğraf seminerlerini gerçekleştirmektir. İleri düzey belgesel, kavramsal, deneysel bazlı fotoğraf seminerleri düzenlenebileceği gibi, portre üzerine, doğanın çeşitli alanları üzerine, sokak fotoğrafçılığı üzerine farklı alanlarda atölyeler düzenlenebilir. Bazı dotoğraf derneklerinde uzun zamandır süregelen Proje Geliştirme Atölyeleri de, fotoğrafla ilgilenen kişilere değişik bakış açıları sağlamaya yönelik seminerlerdir. Bu atölyeler sonrasında da açılan sergiler de, fotoğrafa yeni başlayan kişilerin motivasyonlarını daha da arttırmaktadır. Geleceğe yönelik fotoğraf ile ilgili insan kazanımları açısından baktığımızda, tüm bu yapılan çalışmalar çok önemlidir.
Bildiğiniz gibi bazı fotoğraf derneklerinin açılımında sinema da vardır. Doğaldır ki sinema, görsel sanatlar açısından fotoğrafın ayrılmaz bir parçasıdır. Bu bağlamda, açılımında Sinema olan fotoğraf derneklerinde, sürekli düzenlenen Kısa Film ve Senaryo Atölyelerinin dışında, sinemaya farklı bakış açıları getiren Sinema Atölyeleri düzenlenmektedir. Bu atölyelere, sinemayla ilgilenenlerin dışında, doğrudan fotoğraf ile ilgilenen birçok kişi katılımda bulunmaktadır.
Tabi ki görsel sanatlar dediğimize göre fotoğraf, sanatın önemli unsurlarından biridir. Bu kavramdan hareketle Temel Sanat Seminerleri de fotoğraf derneklerinde belli aralıklarla düzenlenmelidir. Bu seminerler de katılımcılara, fotoğrafa ve sanata bakış adına, farklı yaklaşımlar kazandırmaktadır.
Dünyadaki örnekleri ile pek benzeşmemesi nedeniyle, Türkiye’deki fotoğraf derneklerine fotoğrafı ve görsel sanatların diğer dallarını, daha üst bazda baktığımızda sanatı öğretme, anlatma sorumluluğu düşmektedir. Fotoğrafla uğraşmaya karar vermiş olanları doğru yönlere çekebilmek adına bu önemli bir sorumluluktur, fotoğraf dernekleri bu sorumluluğu en iyi şekilde yerine getirmekle yükümlüdürler ve bu sorumluluğu yerine getirirken dünyadaki fotoğrafın geldiği noktaları olabildiğince yoğun bir şekilde izlemeliler ve takip etmelilerdir. Fotoğraf sanatı ve daha genel anlamda baktığımızda sanat, bu çalışmalar sayesinde anlamlı noktalara gelebilecektir.
Tanju AKLEMAN
Fotoğrafçı, İFSAK
Kontrast Sayı 35, Mayıs-Haziran 2013