Bir eylemci ve iki polis… Artık kanıksadığımız ve bu yüzden tehlikeli olmayan başlayan bir fotoğraf. Olayları kanıksamaktan bahsediyorum. Orantılı/orantısız güç kullanımından ve bunun medyaya yansımasından, tarafların birbirlerinden nefret etmesine kadar gidebilecek tehlikeli bir süreçten bahsediyorum.
Ortalık savaş alanına dönmüş. 4-C kapsamına alınmak istenen ve buna direnen Tekel işçileri ilk geceyi AKP önünde geçirdikten sonra Abdi İpekçi Parkı’na gelmişler. Burada coplanıp havuza sürülmüşler. Havuza kaçmalarına bakılmadan üzerlerine su sıkılmış. Ellerindeki ekmekleri sallayarak, bunun ideolojik bir eylem değil, ekmek kavgası olduğunu anlatmaya çalışmışlar. Ama dinleyen kim? Su sıkılacağını bildikleri için çöp poşetlerini geçirmişler vücutlarına. Hatta kendilerine vurulmasını engellemek için Türk bayrağı asmışlar üstlerine. Bazı grupların tercihidir bu tür destekleyici öğeler. Tam polisten cop yiyecekken, İstiklal Marşı okumaya başlarlar. Güya polis duracak, onları coplamayacaktır. Hiçbir şey fark etmez hâlbuki.
Bu fotoğrafta da arka tarafta havuzdaki eylemcilere su sıkmaya devam eden polis panzerini ve yakaladıkları suçluyu(!) görüyoruz. Polislerin bakışlarının, yere çökertilmiş ve elleri arkadan bağlı Tekel işçisinden farklı yönlere bakmaları anlamı güçlendirmiştir. İşçi, ya içinde bulunduğu durumu anlamaya çalışmak için ya da gözleri sıkılan gazdan yandığından, gözlerini kapatıp, başını dua eder gibi yukarı kaldırmıştır. İşçinin yüzünden, çektiği acıyı okumak mümkündür.
Çeliğe su verir gibi sulanan Tekel işçileri, bu kararlılıkla eylemlerini 78 gün devam ettirmiş ve Türkiye işçi sınıfının en büyük eylemlerinden birine imza atmıştır. Bu süreçte Ankara sokaklarında devam eden eylem, burada kar, yağmur, soğuk demeden yatıp kalkan Tekel işçilerini olgunlaştırmış ve bilinç düzeyini yükseltmiştir. Bunda Tek Gıda İş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Türkel’in kuşkusuz büyük payı vardır. Tekel işçileri bize hak peşinde koşmayı, bunun nasıl bir erdem olduğunu ve direne direne kazanmanın mümkün olduğunu göstermiştir.
İşte yukarıdaki fotoğrafı direnişin simgelerinden biri olarak seçme nedenim tam da budur. Görene ve anlayana çok şey anlatır Selahattin Sönmez’in bu fotoğrafı.
Not: (Selahattin Sönmez’in diğer fotoğrafları için www.selahattinsonmez.com adresini ziyaret edebilirsiniz.)
Yazı: Cengiz Oğuz GÜMRÜKÇÜ
Fotoğraf: Selahattin SÖNMEZ
Kontrast Sayı 17, Mayıs-Haziran 2010