PANDEMİ
İnsan sosyal/politik bir hayvandır(Aristoteles).
Toplumu sürü olmaktan kurtaran en büyük unsur insanın rasyonelliği olmuştur. İnsanlığı oluşturan birey de ezelden beridir kendini anca toplumun içinde var edebilmiştir ve toplumu da yine bu bireyler oluşturmuştur. Hele ki bireyleri bu kadar karmaşık ağlar bütününe sokan modern toplumdan kopuş/vazgeçiş neredeyse imkansıza yakın artık.
Aygıtların da etkisiyle kendine bu denli sosyal bir dünya inşa eden insanlığı, apansız gelip bulan pandemiyi bu kadar korkutucu yapan sağlık unsurundan ziyade insanların sosyalliğine pranga vurması, var olan toplumsal yapının temeline dinamit koyması olmuştur. Dürüst olmak gerekirse virüsten hayatını kaybeden kişiler, çoğu kişinin umurunda bile değil. Herkesin asıl umurunda olan arkadaşlarıyla/sevdikleriyle gönlünün dilediği şekilde dilediği mekanlarda vakit geçirememesi, ekonomisinin zarar görmesi vs.dir. Durup tekrar sormak gerekiyor asıl korkutucu olan insan sağlığını tehlikeye atan virüs mü yoksa insanın sosyalleşememesi mi?
“Maske” bireyin sosyalliğine vurulan bu prangayı kırmak için suni bir kurtarıcı işleve sahip oldu ve insanların tekrardan sosyalleşebilmesinin önünü açtı. Bu konu insanlığın kendisini kolektif olarak ne kadar çabuk ikna edebileceğinin de göstergesi. Zira virüsün bilinmezliğinden gelen etkisinden ötürü önce evlerde sıkı bir izolasyon süreci başladı. İlk motivasyon kaynağı bu izolasyonun kısa süreceğiydi fakat bunun böyle olmayacağını kabullenmek zorunda kaldıktan sonra kitlelere gönül rahatlığıyla-kısmen de olsa- tekrardan sokağa çıkmak için yeni bir motivasyon kaynağı lazımdı ve maske plansız aynı zamanda tamamen doğaçlama bir şekilde bu işlevi üstlenecekti. “Maske” bu haliyle virüsten koruyan bir zırhtan ziyade bireyi, yalnızlığına karşı koruyan psikolojik bir kalkan halini almaya başladı. Maskenin yaşadığı bu anlam kayması yeniden yorumlanmaya açık olduğunun göstergesi.
Muhammed Zeki Yılmaz