Richard MOSSE | Portfolyo (54. Sayı)

1980 yılında İrlanda’da doğdu. New York’ta yaşamakta ve çalışmakta olan kavramsal belgesel fotoğrafçıdır. 2008 yılında Yale Sanat Okulu Fotoğraf Bölümünden mezun oldu. Çalışmaları; Palazzo Strozzi, Floransa; Weatherspoon Sanat Müzesi, Greensboro; Bas Sanat Müzesi, Miami; Berlin’deki Künstlerhaus Bethanien; Paris Kültür Merkezi Irlandais; Dublin Çağdaş Bienali; FotoMuseum Antwerp (FoMu); KÖPÜK, Amsterdam; ve Tate Modern- Londra gibi pek çok galeri ve müzede sergilendi. 2014 Deutsche Börse Fotoğraf Ödülü’nü kazandı. 2013’te Mosse, İrlanda’yı Venedik Bienali’nde The Enclave başlıklı 16 mm kızılötesi film kullanan sürükleyici altı kanallı bir video kurulumuyla temsil etti.

Isıyı hem metafor hem de endeks olarak okuyan bu proje, milyonlarca mülteci ve göçmen tarafından günlük hayatta yaşamaya yönelik zorlu mücadeleyi ortaya koyma, görmeyen ama gözden kaçan ve birçokları tarafından görmezden gelinen bir girişimdir. Termografik bir kamerayı robotik hareket kontrollü bir tripodla birleştiren Mosse, Avrupa mülteci krizinde göze çarpan önemli bölgeleri, gözle görülemeyecek şekilde ayrıntılı bir şekilde görüntüleyerek, panoramik termal görüntülerin yoğunluğunu ortaya çıkardı. Her parça, her biri kendi ufuk noktasına sahip, neredeyse bin küçük kareden oluşan bir ızgaradan özenle inşa edilmiştir. Tek bir geniş termal panorama içine kusursuz bir şekilde harmanlanmış olan bu görüntüler, Pieter Bruegel veya Hieronymus Bosch’un uzay ve detayı tarif etme tarzları gibi belirli klasik resim türlerini çağrıştırıyor. Çevre, çitler, güvenlik kapıları, hoparlörler, yiyecek kuyrukları, çadırlar ve kamp mimarisinin geçici barınaklarının yanı sıra, insan ve hayvan hareketlerinin birbirinden izole edilmiş izleri ve her bir istikrarsız bileşimi bozan ve yapısını açığa çıkaran diğer eserler. Ölçekte çok büyük olan Isı Haritaları, hükümetlerimiz tarafından büyük mülteci gruplarının nasıl ele alındığını ve toplumlarımızın kenarlarında ve oluklarında yaşamak zorunda kaldıklarını ortaya koyuyor.

Richard Mosse’nin güçlü video enstalasyonu The Enclave (2013), 2013 Venedik Bienali’nde İrlanda Pavyonu’nda prömiyer yaptı. Enclave, manzarada gizlenmiş kamufle edilmiş enstalasyonları ortaya çıkarmak için, son olarak II. Dünya Savaşı’nda tasarlanan, son zamanlarda sürdürülen bir askeri film teknolojisi kullanılarak üretildi. Bu film kızılötesi ışığın görünmez bir spektrumunu kaydeder ve yeşil manzarayı lavanta, koyu kırmızı ve sıcak pembe renkleriyle canlandırır. Medyanın yok olma eşiğinde, Mosse bu filmi, Doğu Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde devam eden bir çatışma durumunu belgelemek için kullandı. 1998’den bu yana 5,4 milyon insanın öldüğü bu insani felaket kitle iletişim araçları tarafından büyük ölçüde göz ardı ediliyor. Sık sık katliamlar, insan hakları ihlalleri ve yaygın cinsel şiddet açıklanmadı. Görmek bir çeşit savunuculuktur da.

İki yıl önce, Richard Mosse ve sinematografı Trevor Tweeten, Türkiye ile Suriye arasındaki sınırda bir yamaçta durdu ve 10 km uzaklıktaki Suriye’nin Dabiq kasabasında ortaya çıkan bir savaşı izledi. Mosse, “Bütün binaları parıldayan minarelerin altında ateş altında gördük, yavaş harç yayını başlattım, roketleri gökyüzünü takip ettik” diye hatırlıyor. “Füzenin yolunu takip ederek, gizli topçu pozisyonlarını tespit edebiliyor ve tarlalara, zırhlı taretlerle çalışan pikaplara ve ISIS’in ikiz siyah bayraklarına yayılmış savaşçı sütunlarını izleyebiliyorduk.”

Savaşın yakın çekimini görmelerini sağlayan askeri kamera, vücut ısısını da içeren termal radyasyonu 30 km mesafeden tespit etmek için tasarlandı. Uluslararası hukuka göre bir silah olarak onaylanmıştır, çünkü uzun menzilli sürveyans için kullanılır ve ölümcül düşman konumlarını hedef almak için sıklıkla gelişmiş silah sistemlerine bağlanır. Mosse’nin Suriye, Irak ve Afganistan’ın yanı sıra Senegal ve Somali’den mültecilerin ve göçmenlerin yolculuklarını takip etmek için adapte ettiği ve kullandığı silah budur.

Kontrast Sayı 54, Yaz 2019

Bizi paylaşın..